ಮುಂದುವರೆದು ದೇಶ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತಾ “ಎಲ್ಲಾ ದೇಶೀಯ ಭಾಷೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೂ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಹೊಸ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾಷೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದೆಂದು ಉಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವಿಚಿತ್ರವೆಂದರೆ, ಈ ನೀತಿಯ ಜಾರಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಹಣ ಬಿಡುಗಡೆ ಆಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಕೇವಲ ಕನ್ನಡವೊಂದೇ ಅಲ್ಲ, ಭಾರತದ ಬಹು ಭಾಷೆಗಳು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿವೆ. ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಒಂದು ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ತಕರಾರಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕನ್ನಡ ಕಸಿಯುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಆತಂಕವಿದೆ. ಈ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷಿಕರೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ವಾದಿಸಲು ಒಂದು ವೇದಿಕೆ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ದೆಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ಚಿಂತನಾಕ್ರಮ ಬಿಡಬೇಕು.
ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆ ಒಂದು ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ ಅಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಯ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಬಹುದು ಎಂದು ಸಂವಿಧಾನದ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಬರುವ ಮೊದಲು ಮತ್ತು ನಂತರವೂ 8 ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಸೀತಾಕಾಂತ ಮಹಾಪಾತ್ರರ ಎದುರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 95 ಭಾಷೆಗಳು ಕಾದಿವೆ.
ತುಳು, ಡೋಗ್ರಿ, ಸಂತಾಲಿ, ಬೋಡೋ, ಮೈಥಿಲಿ ಈ 5 ಭಾಷೆಗಳು ಈ ಹಿಂದೆ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಮಾನ್ಯತೆಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಂದಿದ್ದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಡೋಗ್ರಿ, ಬೋಡೋ, ಮೈಥಿಲಿ ಮತ್ತು ಸಂತಾಲಿ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಭಾಷೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಮಾನ್ಯತೆಗೆ ಒಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಆಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರಣಗಳು ಇವೆ. ಇದರ ಮಧ್ಯೆ ತುಳು ಭಾಷೆ ಮಾತ್ರ ಸಿಲುಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಮಾತೃ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಇತ್ಯರ್ಥ ಪಡಿಸುವಾಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಹೇಳಿದ್ದೇನೆಂದರೆ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕೊಡುವುದು ರಾಜ್ಯದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಲ್ಲ; ಅದು ಪಾಲಕರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬಿಟ್ಟ ವಿಷಯ ಎಂದು. ಇದರಿಂದ ದೇಶದ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತರು ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳುವಂತಾಗಿದೆ.
ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಇಂದು ಸೆಕ್ಯುಲರ್ ಶಬ್ದವನ್ನು ತೆಗೆದು “ಹಿಂದು” ಶಬ್ದವನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಸಂವಿಧಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗೆ ಆಳುವವರು ಹೊರಟಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದು ಧರ್ಮದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಹುನ್ನಾರವನ್ನು ತಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಕೇವಲ ಒಂದು ಧರ್ಮಾಧಾರಿತವಾಗಿ ಯಾವ ದೇಶವೂ ಉಳಿದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ ಹಿಂದು ಧರ್ಮ ಎಂಬುದು ಭಾರತೀಯರೆಲ್ಲರ ಧರ್ಮವಲ್ಲ. ಯುವಜನರು ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ, ಭಾಷೆಗಳು, ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಅರಿಯಬೇಕು, ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸಂವಿಧಾನದ ಸವಲತ್ತುಗಳು ಸಿಗದ ಹಾಗೆ ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಹೋರಾಡಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಯುವಜನರಿಗೆ ಭವಿಷ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರೊ. ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆಯವರು ಹೇಳಿದರು.
ಸಂದಿಗ್ಧ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರವಿದೆ: ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ನಾಗಮೋಹನ ದಾಸ್
ದೇಶ ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಸ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕಷ್ಟಕರ ವಿಷಯಗಳು ನಮ್ಮೆದುರು ಬಂದಾಗ ಅದರ ಪರಿಹಾರಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಬೇಕಾದುದು ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು. ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರಾದವರು ತಾವು ನೀಡುವ ತೀರ್ಪನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ತಾವೇ ವಿಮರ್ಶಿಸಿ ನೋಡಬೇಕು. ಅದು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಪರವಾಗಿದೆಯೇ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆಯೇ ಎಂದು ತುಲನೆ ಮಾಡಲು ಸಂವಿಧಾನವೊಂದೇ ತಳಹದಿ.
ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂವಿಧಾನ ಅಭಿಯಾನದ ಗುಂಟ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಅಸಮಾಧಾನ ಅತೃಪ್ತಿ ಆಗಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ನಾವು ಹೋದಲ್ಲೆಲ್ಲ ನಡೆಸಿದ ಸಂವಾದ, ಚರ್ಚೆ, ಮಾತುಕತೆ ಎಲ್ಲವೂ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಚಳುವಳಿ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಜನ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆಲ್ಲ ತಲುಪಬೇಕು. ರೈತರ ಭೂಮಿ ಪ್ರಶ್ನೆ, ಕಾರ್ಮಿಕರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಯುವಜನರ ಸಮಸ್ಯೆ ಬಗೆಹರಿಸಲು ಜನಪರ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂವಿಧಾನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಅಂತರಂಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ಆದ್ಯತೆ ಮತ್ತು ವಿವೇಕವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು.
ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಇಲ್ಲಿ ಅರಾಜಕತೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತರ್ ಯುದ್ಧ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ, ಜಾತ್ಯತೀತತೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯಗಳು ಇರಲ್ಲ, ಕೋಮುವಾದ ಮೂಲಭೂತವಾದ ರಾರಾಜಿಸುತ್ತದೆ. ಗಳಿಸಿದ ಹಕ್ಕು ಕಸಿದುಕೊಂಡಾಗ, ಬಾಯಿಗೆ ಬೀಗ ಹಾಕಿ ಗುಲಾಮರಂತೆ ಬಾಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿ, ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ. ಕುಟುಂಬದವರಿಗೂ, ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನವರಿಗೂ ಇದರ ಆಶಯಗಳನ್ನು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡುವದು ಆದ್ಯತೆಯ ಕೆಲಸವಾಗಲಿ. ಸಂವಿಧಾನ; ಹೊಸತಲೆಮಾರು ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಸಹಯಾನ ಸಾಹಿತ್ಯೋತ್ಸವ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಡೆದು ಡಾ. ಆರ್.ವಿ. ಭಂಡಾರಿಯವರ ವೈಚಾರಿಕತೆಯ ಮೂಲ ಆಶಯಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ನಾಗಮೋಹನ ದಾಸ್ ಹೇಳಿದರು.
ತಮ್ಮ ಕವಿತೆಯ ವಾಚನ ಮಾಡುವದರೊಂದಿಗೆ ಕವಿ ಕೆ.ಎನ್. ಮುಸ್ತಾಫಾ ಸಮಾರೋಪ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.
ನಂತರ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕøತಿ ಇಲಾಖೆ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯ ಕರ್ನಾಟಕ, ಚಿಂತನ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡದ ಸಹಕಾರದಿಂದ ನಡೆದ “ವಾಲಿ ಸಗ್ರೀವರ ಕಾಳಗ” ತಾಳಮದ್ದಲೆಯಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ಭಂಡಾರಿ ಗುಣವಂತೆ ಭಾಗವತರಾಗಿ, ಮಂಜುನಾಥ ಭಂಡಾರಿ ಕರ್ಕಿ ಮದ್ದಲೆ ವಾದಕರಾಗಿ ಡಾ. ಕೇಶವ ಶರ್ಮ, ಡಾ. ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ, ಡಾ. ಶ್ರೀಪಾದ ಭಟ್, ಗಣೇಶ್ ನಾಯ್ಕ ಮುಗ್ವಾ, ಗಣೇಶ ಭಂಡಾರಿಯವರು ಪ್ರಸಂಗದ ಅರ್ಥಧಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ವೈಚಾರಿಕ ಸ್ಪರ್ಷದೊಂದಿಗೆ ಆ ಕಾಲದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ತಾಳಮದ್ದಲೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು.
